Υπάρχει
λόγος / ν’ ανιχνεύεις στίχους / στο σκοτάδι
ένας αντάρτης στίχος να βρεθεί / ίσως φωτίσει με τη λάμψη του / το σύμπαν
Από τον τίτλο ακόμα ο Τάκης Τσαντήλας μάς συστήνει τον «αντάρτη στίχο» Ένας στίχο
ανυπότακτο και ελεύθερο που αμφισβητεί, αντιστέκεται και δεν υποτάσσεται.
«Υπάρχει λόγος / ν’ ανιχνεύεις στίχους / στο σκοτάδι»
Έναν στίχο που παλεύει απέναντι στο σκοτάδι,
κυριολεκτικά ή μεταφορικά, ενάντια δηλαδή στην άγνοια, στη σιωπή, στο
φόβο, στη λήθη.
Ο ποιητής θέτει ευθύς
εξαρχής ένα υπαρξιακό και αισθητικό ερώτημα: αξίζει να ψάχνεις στίχους μέσα στο
σκοτάδι; Η απάντηση είναι έμμεση, μα σαφής: ναι, γιατί ενδέχεται να βρεθεί
εκείνος ο ένας, ο ξεχωριστός, «αντάρτης» που θα φωτίσει.
«ένας αντάρτης στίχος να βρεθεί / ίσως φωτίσει με τη λάμψη του / το σύμπαν»
Η λάμψη του στίχου είναι αντίστοιχη του φάρου, του άστρου, της αλήθειας. Η λέξη
ίσως κρατά την αβεβαιότητα, όμως δεν ακυρώνει την ελπίδα. Το σύμπαν λειτουργεί
εδώ ως υπερβολή, αλλά όχι δίχως νόημα: ένα ποίημα μπορεί να διασαλεύσει την
αταραξία του κόσμου, να ανατρέψει μια αίσθηση παρακμής, ανελευθερίας και
κοινωνικής αδράνειας.
Ο λόγος του Τάκη Τσαντήλα είναι ουσιώδης και φειδωλός. Λιτός και πυκνός. Η λέξη
«ανιχνεύεις» παραπέμπει σε ερευνητή ή περιπατητή. Δεν υπάρχουν κραυγές, μα η
ένταση είναι εκεί, στο «ανιχνεύεις», στο «σκοτάδι», στον «αντάρτη» και υποδεικνύει
πως ένας στίχος μπορεί να λειτουργήσει υπονομευτικά, λυτρωτικά, αποκαλυπτικά,
επαναστατικά.
Είναι ο στίχος που δεν φοβάται να συγκρουστεί και να εναντιωθεί στο ρεύμα, γι’ αυτό είναι
και «αντάρτης». Που αναδύεται από την αφάνεια για να φέρει κάτι που λυτρώνει
και αφυπνίζει.
Είναι αντάρτης: δεν υπηρετεί την καθιερωμένη γλώσσα, δεν γράφεται για να
«ευχαριστήσει» ή να ενταχθεί. Αποσπάται από τον συμβατικό ποιητικό λόγο, δεν συμπορεύεται
με τις εκάστοτε νόρμες, στοχεύει όχι στην τέρψη, αλλά στην αφύπνιση.
Ο Τάκης Τσαντήλας με τον «αντάρτης στίχο» του, συνοψίζει την ποιητική ηθική ως
μια βαθιά αντισυμβατική, λιτή και ασκητική, συνειδητά ανατρεπτική, με απόλυτη
πίστη στην αξία του αυθεντικού λόγου.
Βάσω Καραγιάννη – Φιλόλογος
11 Ιουνίου 2025
