"Ενδελεχή κι απόκρυφα". Κριτική της Ρούλας Φαλάρα - Κρανιώτη

Η ποιητική συλλογή του Τάκη Τσαντήλα «Ενδελεχή κι απόκρυφα ατοπήματα» ήταν (είναι) για τους φίλους του μια πολύ ευχάριστη αποκάλυψη, όχι μόνο για την ενασχόλησή του με την ποίηση αλλά κυρίως για την ποιότητα και το επίπεδο της δουλειάς του.
Ο Τάκης Τσαντήλας ήταν μέχρι τώρα για τους περισσότερους από Εμάς, ο σύντροφος στους κοινωνικούς αγώνες, συνεπής, ακούραστος και σεμνός, πού μέσα από το όραμά του για έναν καλύτερο κόσμο προχώρησε τη σκέψη του και σε άλλες αναζητήσεις.
Ο έρωτας, η ζωή, η ύπαρξη, ο κόσμος όλος, εντός του και γύρω του, είναι το θεμέλιο της ποίησης του, όπου χτίζει πάνω του έξοχους στίχους, πότε λιτούς, πότε περίτεχνους και διατυπώνει έναν ποιητικό λόγο πλούσιο, βαθύ, ειλικρινή και αποκαλυπτικό.
Γιατί όπως γράφει ο ίδιος στον πρόλογό του: «...σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής μας δεν πρέπει να μένουμε αμέτοχοι και στεγανοποιημένοι, αλλά να ρισκάρουμε απέναντι σε καιρούς αιμοβόρους, έχοντας πάντα τις φλέβες μας ανοιχτές και στιλπνές τις αισθήσεις μας... Για να ξανα-φέρουμε στο προσκήνιο την φαντασία και την ποίηση...»
Η δομή της ποιητικής του συλλογής είναι η δομή της ίδιας της ζωής. Όλα συνυπάρχουν πλάι πλάι ή το ένα μέσα στο άλλο, σε μια ποιητική δημιουργία σύνθετη και βαθιά. Ο στοχασμός και το συναίσθημα, η τρυφερότητα και το πάθος, ο ρεαλισμός και η φαντασία, το προσωπικό και το γενικό.
Η αισιοδοξία και η μελαγχολία κάνουν καλή παρέα:
«Μια ηλιαχτίδα, μέρες τώρα
- κι είναι χειμώνας για καλά -
επίμονα και λάγνα με φλερτάρει.»
Αλλά και...
«Ψάχνοντας για τα χαμένα καλοκαίρια του έρωτά μου
ανακαλύπτω πως ο εφετινός χειμώνας (θα) είναι πιο βαρύς.»
Ο έρωτας ως δύναμη και ουσία ζωής, ως  υπαρξιακή έκφραση και ανάγκη, δίνεται σε όλους τόνους, ψιθυριστούς ή εκρηκτικούς, λυρικούς ή ηδονικούς με χρώματα, ήχους και γεύσεις από ευτυχία, πάθος και νοσταλγία.
Η φύση ενυπάρχει ως εικόνες και σημείο αναφοράς, αναλλοίωτα στο χρόνο και χρωματίζει μαγικά την ποίησή του, ενώ η ομορφιά ως αιώνια και αέναη αξία, έχει μια ξεχωριστή θέση στις αναζητήσεις του.
Αλλού πάλι ο καταγγελτικός και οργισμένος λόγος του δεν μας αφήνει να εφησυχάζουμε, αλλά και η ελπίδα για την δικαίωση των ποιητών και των οραμάτων τους είναι παρούσα.
Γλώσσα κατ’ εξοχήν ποιητική, πληθωρική, ανεπιτήδευτη και διαυγής, πού ζωγραφίζει εξαίσιες εικόνες, πού βαθαίνει τα νοήματα, πού διεγείρει μνήμες και δίνει έκφραση στις επιθυμίες και τα όνειρα.
Τα ποιήματα της συλλογής είναι όλα άτιτλα. Έτσι ανυποψίαστος ο αναγνώστης τα προσεγγίζει κι ανακαλύπτει το νόημα και το χρώμα τους, ταξιδεύοντας σ’ έναν αυθεντικό ποιητικό κόσμο, αποζημίωση και βάλσαμο για όσους αγαπούν την ποίηση.
Αξιοσημείωτη η φωτογραφική επένδυση από κάποιους καλούς φίλους με την επιλογή των ωραίων φωτογραφιών πού συμπληρώνουν το τοπίο στο ταξίδι της ανάγνωσης.
Ένα ταξίδι πού ελπίζουμε να επαναληφτεί με καινούργιες διαδρομές.
«Όταν - ποιός ξέρει; -  μετά από πόσα χρόνια
ξεπερασθεί και τούτη 'δω η κρίση

κι ο ρόγχος του θανάτου πάψει να 'ναι καθημερινότητα

Όταν τα τύμπανα του τρόμου κι οι σειρήνες πια

δεν θα 'χουν λόγο να ουρλιάζουν

και τα χρονόμετρα θα βρίσκονται σπασμένα στα μουσεία

Όταν θα 'χει ξεράσει - για καλά - η Γη

τα βδελυρά παιδιά της

κι οι άνθρωποι θα ξέρουν πως να ζουν

και να πεθαίνουνε ορθοί

Τότε κι εγώ - σε πλήρη πλέον αποσύνθεση -

κάπου σε μια γωνιά του Παραδείσου

θα σας χαμογελώ, αναπαυμένος στους αιώνες.»


Ρούλα Φαλάρα - Κρανιώτη / Καθηγήτρια Φιλολογίας

Δημοσιεύθηκε στη εφημερίδα «Λαμιακός τύπος» στις 07/04/2006