Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2021

Βουτιά στην ποιητική γραφή του Τάκη Τσαντήλα. Της Ελευθερίας Γοργογιάννη

Η “ποθητή αταξία” του Τάκη Τσαντήλα κυριαρχεί στην τελευταία του ποιητική συλλογή με τίτλο “Υστερόγραφα με παραλήπτη” από τις “Χρόνος Εκδόσεις”. Την προσκαλεί με ύφος λυρικό και ικετικό. Άλλοτε σαν έφηβος, άλλοτε σαν ναυαγός και άλλοτε σαν κομιστής του φωτός, καλλιγραφεί γνήσια κι ερωτογόνα στα βαθύτερα στρώματα της υπάρξεως.
Η μύηση των αχράντων μυστηρίων ολοκληρώνεται μέσω του “έκπαγλου λόγου” και φωταγωγεί τον αναγνώστη σχεδόν αμείλικτα. Σπονδή τα “αιρετικά κι ατημέλητα ποιήματα” στο φως του φεγγαριού που τον διαφεντεύει, “πυξίδα οι λέξεις που λέμε ή πνίγουμε”, στρατεύονται εναντίον του τα πρωινά που χαμηλώνει το βλέμμα και διψά το “Εμείς”. Είναι τότε που προβάλλει με περισσή αλκή “το ατάραχο χέρι που κρυφά μέσ' στη νύχτα / θανατώνει το θάνατο”.

Από ποίημα σε ποίημα, σαν από νησί σε νησί, ο δημιουργός σκιρτά. Αφήνεται στην παλίρροια των λέξεων ρισκάροντας την αμοιβαία μελαγχολία. Οι φλοίσβιες ανάσες του γίνονται γρηγορότερες και επικρατεί η αγωνιώδης παρόρμηση να κοινωνήσει τον έρωτα σε κάθε συχνότητα. Η μνήμη και η λήθη σε πλήρη ισορροπία μεταξύ τους καραδοκούν σε κάθε στίχο να κλέψουν τον ποιητή και μαζί του τις μάχες που τον γεννούν πικρό και περήφανο. Γίνονται στα χέρια του γραφίδα κι εκείνος - ασύντακτος στη μοίρα - περιφρονεί το φθαρτό και υμνεί το αθάνατο έπος, τον Έρωτα.

Πλάι του το Εγώ και το Εμείς συνασπίζονται αρχέγονα, ατελεύτητοι θεοί στο πάνθεον των ποιημάτων που τον ξημερώνουν υποταγμένο στο παρόν. Σαν “σε δείπνο εραστών που κοιμούνται” κινείται κυκλωτικά κι επίμονα - οριακά επίορκα - καθώς αποτινάσσει σταδιακά κάθε “ίχνος σκόνης”, “φτάνει ν' αντέξει ο νους”. Ιδανικά, ο νους αντέχει, καλλιφρονεί στα μετέπειτα φεγγάρια, “το φιλί ανεμίζει ασύνορο / στα οδοφράγματα της εξέγερσης”. Αυτή η νοσταλγική εξέγερση οδηγεί στα απέραντα κατατόπια που έχουν πόνο κι “κι αθώρητα δάκρυα”, αυτή “απεκδύει αργά / σφριγηλά και παλλόμενα / σώματα”. Ο χρόνος του μόνιμος δραπέτης, μόνιμη και “η αναρρίχηση στον ιστό των παθών”.

Απροσάρμοστος και βαθιά ουτοπικός αναζητά διακαώς “το φως της αυγής που μας έκρυψαν”. Το ανακαλύπτει διαλύοντας εαυτόν “βαθιά πολύ στα ενδότερα της σάρκας”. Ορμώμενος από τα βάθη του και τον πνιγμό, από τον “σπόρο στη στάχτη”, σκάβει νυχθημερόν για την αλήθεια εκείνου του καιρού που η αφθονία των άστρων δεν αφήνει περιθώρια για οπισθοχώρηση, για μπάλωμα, για παραίτηση. Η μόνη απόσχιση είναι από “το αναίσχυντο τέλμα” του.

Κρατώντας αισθαντικά την ύλη και το πνεύμα του έτερου μισού, “διασχίζει με κατάνυξη το σύμπαν” ζητώντας την εξιλέωση των μεγάλων ερώτων, τον “ξεσηκωμό του άφθαρτου λόγου”, την αγαλλίαση των ονείρων. “Βαθιά στις ανάσες τους, κατοικεί το αμάραντο χάδι”. Εκεί, “το αόρατο κι ανεξήγητο θαύμα της στιγμής, της ροής, της ζωής” κυοφορεί “το βαθύτερο εσωτερικό τους φως” και γεννά τη “μυθική αξίνα της ελευθερίας”.

Αέναος και ακύμαντος στο διηνεκές της ελπίδας, φράσσει το στερέωμα για ιδία χρήση. Εξακολουθητικά, με πίστωση αόρατου χρόνου, αποζημιώνει τον κοινωνούντα με εδράζουσες απολήξεις ερωτικών σκιρτημάτων, διάσπαρτες και αποκλίνουσες, όπως ακριβώς η δύναμη της ζωής που ξεστρατίζει μέσα του. Κατακερματίζεται και ενώνεται σαν τράπουλα που ξαναμοιράζεται κάθε πρωί. Κι εκείνος με σκονισμένη αμφιθυμία της αφαιρεί κάθε άσσο και την καθηλώνει.

** Η τελευταία μου εργασία στο "Μαθητεύω Ποίηση" της κ. Βασιλικής Νικοπούλου στάθηκε μια πραγματική αποκάλυψη. Να βουτάς στις "εγγραφές" του δημιουργού για να τρυγήσεις την παραμικρή σταγόνα ύπαρξης και ανυπαρξίας. Σας αφήνω να εξερευνήσετε τον ποιητικά αισθαντικό κόσμο του Τάκη Τσαντήλα και σάς προτρέπω να διαβάσετε το βιβλίο του "Υστερόγραφα με παραλήπτη" από τις Χρόνος Εκδόσεις
.

Ίσως διαπιστώσετε ότι τελικά το βιβλίο "διάβασε".... εσάς!


Ελευθερία Γοργογιάννη  /  Εκπαιδευτικός – Λογοτέχνης  /  18.01.2021 


https://omfthlog.wordpress.com/2021/02/25/%ce%b2%ce%bf%cf%85%cf%84%ce%b9%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%cf%80%ce%bf%ce%b9%ce%b7%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%b7-%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%84%ce%b1%ce%ba%ce%b7-%cf%84%cf%83/

 

Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2021

Αποτίμηση

Όλα τα πράγματα στη ζωή θέλουν τρόπο. 
Ο τρόπος είναι αυτός που καθορίζει την εξέλιξη τους. 
Τα μικρά και μεγάλα εκείνα βήματα 
που μας απεγκλωβίζουν 
από την ομηρία της αγνωσίας. 
Που αλλάζουν τη θέση, τη φορά, την ματιά 
που βλέπουμε τον κόσμο. 
Που τον μαθαίνουμε ξεμαθαίνοντάς τον. 

Ο κόσμος αλλάζει από την στιγμή που συνειδητοποιούμε 
πως τίποτα δεν είναι αυτονόητο
τίποτα δεδομένο
τίποτα στατικό. 

Πως όλα είναι διεκδικήσιμα ως μια Κυριακή της ανάστασης. 


Τάκης Τσαντήλας 




Παρασκευή 8 Ιανουαρίου 2021

Ατελές και ωραίο

Στους εντός μας 
της αγάπης ναούς και της μέθεξης 
περισσεύει το λίγο 
το πιο λίγο 
το ελάχιστο 
το αντίδωρο χάδι μοιράζεται 
το δάκρυ ευωδιάζει 
το εγώ θρυμματίζεται 
ο λόγος μαζί με το φως ανυψώνονται 
σελαγίζουν στο άπειρο 
μέρα και νύχτα 
νύχτα και μέρα 
αναδείχνοντας το εμείς
του αρραγούς 
του ατελούς
του ωραίου. 


Τάκης Τσαντήλας