Η μετανάστευση και η προσφυγιά δεν είναι επιλογή πολυτελείας, αλλά κραυγή επιβίωσης. Κανείς δεν εγκαταλείπει την πατρίδα του αν δεν την έχει ήδη χάσει. Όταν το σπίτι σου βομβαρδίζεται, όταν τα παιδιά σου πεινούν, όταν διώκεσαι για τις ιδέες σου, την πίστη σου, το φύλο ή την ταυτότητά σου, η φυγή γίνεται πράξη ελπίδας.
Από τη Συρία ως το Σουδάν, από το Αφγανιστάν ως την Παλαιστίνη, από τις φτωχογειτονιές της υποσαχάριας Αφρικής μέχρι τις περιοχές που πλήττονται από την κλιματική κρίση, ο κόσμος βράζει. Και τα κύματα των ξεριζωμένων μας υπενθυμίζουν τη συλλογική αποτυχία: των πολιτικών, της ανθρωπότητας, του πολιτισμού.
Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες δεν ταξιδεύουν σε business class. Διασχίζουν ναρκοπέδια, παγώνουν σε βουνά, πνίγονται σε θάλασσες, στοιβάζονται σε φορτηγά, περπατούν για χιλιάδες χιλιόμετρα. Δεν ζητούν πολυτέλειες, αναζητούν ζωή. Η παρατυπία δεν είναι εγκληματικότητα – είναι η βίαιη συνθήκη παραβίασης διαδρομών που ούτως ή άλλως είναι κλειστές για αυτούς.
Το πώς στεκόμαστε απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους είναι το πώς στεκόμαστε απέναντι σ’ εμάς τους ίδιους. Αν βλέπουμε «εισβολείς», «κίνδυνο», «βάρος», ίσως χρειαστεί να κοιταχτούμε βαθιά στον καθρέφτη. Ο φόβος, όταν ποτίζει τη σκέψη, γεννά αποκτήνωση. Και ο άνθρωπος γίνεται απολίθωμα, όταν ξεχνά πως από πάντα υπήρξε πρόσφυγας.
Δεν είναι θέμα φιλανθρωπίας. Είναι θέμα δικαιοσύνης, ανθρώπινων δικαιωμάτων και κοινής λογικής. Η Ευρώπη και η παγκόσμια κοινότητα δεν μπορούν να συνεχίζουν με πολιτικές αποτροπής, φράχτες, αποθήκες ψυχών και «εξαγωγή» της ευθύνης σε τρίτες χώρες.
Γιατί κανένας τοίχος δεν μπορεί να σταματήσει την ανθρώπινη ανάγκη.
Αλλά κάθε τοίχος υψωμένος απέναντι στην αλληλεγγύη, χαμηλώνει το ανάστημά μας ως κοινωνία.
t_t
